آیا کلونازپام برای ترک اعتیاد مؤثر است؟

کلونازپام تنها یک کمک درمان برای ترک اعتیاد است و جزء آخرین گزینه‌های درمان است. زیرا تداخل آن با موادّ مخدر، می‌تواند سیستم تنفسی بدن را سرکوب کند. علاوه بر این، مصرف نادرست این دارو می‌تواند اعتیادآور باشد. بنابراین، متخصصان پزشکی آن را به عنوان یک راه درمانی کامل برای ترک متادون، بیخوابی بعد از ترک و غیره، توصیه نمی‌کنند. برای بسیاری از افراد معتاد به مواد افیونی، دوره ترک ممکن است طاقت فرسا باشد. از این رو، طبیعی است که به دنبال منابعی باشید که با آن ترک را راحت‌تر انجام دهید. اما استفاده از کلونوزپام برای ترک اعتیاد، مانند قرار دادن یک باند کمکی کوچک روی زخمی بزرگ است! آیا این دارو واقعاً برای ترک اعتیاد مؤثر است؟ با رها مشاور همراه باشید تا اطلاعات خوبی در این زمینه کسب کنید.

کلونازپام چیست و چه کاربردی دارد؟

کلونازپام (Clonazepam) که با نام تجاری کلونوپین (Klonopin) نیز شناخته می‌شود، به داروهای خانواده بنزودیازپین (Benzodiazepine) تعلق دارد. این دارو با تأثیر بر مغز و اعصاب و آرام کردن آن، برای پیشگیری و کنترل تشنج استفاده می‌شود. همچنین برای درمان حملات وحشت و هراس، کاهش استرس و اضطراب مورد استفاده قرار می‌گیرد. کلونوپین به صورت قرص خوراکی در بازار وجود دارد. این دارو برای درمان اختلال وحشت و درمان صرع مورد استفاده قرار می‌گیرد. سرگیجه، خواب‌آلودگی و خستگی از جمله عوارض جانبی مصرف این دارو است.

تأثیر کلونوپین بر سیستم عصبی بدن چگونه است؟

کلونوپین می‌تواند فعالیت مغز شما را کُند کند. همین باعث می‌شود شما در حالاتی مانند قضاوت و تفکر، کند باشید و مانند حالت نرمال و عادی، نتوانید به خوبی واکنش نشان دهید. کلونازپام باعث افزایش فعالیت اسید گاما آمینوبوتیریک (GABA)  می‌شود. این یک ماده شیمیایی است که سیگنال‌هایی را به سراسر سیستم عصبی شما ارسال می‌کند. اگر GABA به مقدار کافی در بدن شما وجود نداشته باشد، بدن شما ممکن است حالت هیجان‌زدگی به خود گیرد. این ممکن است باعث حملات وحشت یا تشنج شود. هنگام مصرف کلونوپین باعث می شود میزان GABA بدن بیشتر شود. این به شما کمک می‌کند که حالت هراس و اضطراب را از خود دور کند. همچنین در افراد مبتلا به صرع، سبب کاهش تشنج می‌شود.

آیا کلونازپام برای ترک اعتیاد مؤثر است؟

درمان بی خوابی بعد از ترک تریاک و سایر مخدرها، باید جدی گرفته شود. در صورت شدید بودن علائم اضطراب و بی‌خوابی، ممکن است Clonazepam برای برخی از افراد در حین ترک مواد مخدر تجویز شود. با این حال، بیشتر پزشکان و متخصصان اعتیاد سعی می کنند تا حد امکان از تجویز همزمان بنزودیازپین ها با مواد افیونی خودداری کنند.

داروهای خانواده بنزودیازپین، تریاک و بسیاری از دخانیات، همگی حاوی مقداری مواد آرام‌بخش هستند. بنابراین، مصرف این مواد با هم، سیستم تنفسی بدن را سرکوب کرده و عملکرد شناختی را مختل می‌کند. از آنجا که مصرف این داروها با هم خطرناک است، افراد باید این کار را فقط در یک کلینیک تحت نظارت یا با اجازه پزشک انجام دهند. به ویژه عوارض ترک اعتیاد در سن بالا باید جدر در نظر گرفته شود.

کلونوپین می‌تواند باعث خواب‌آلودگی شود. همین خواب‌آلودگی، ممکن است باعث شود کاربران مصرف به موقع دارو را فراموش کنند! بنابراین، شما ممکن است یک دوز مصرف کنید، مصرف دوز بعدی را فراموش کنید و سپس مقدار دیگری را مصرف کنید. این بی نظمی در مصرف، خود می‌تواند منجر به مصرف بیش از حد شود. از این رو، اعتیاد به کلونوپین کاملاً امکان‌پذیر است.

ترک متادون با کلونازپام امکان پذیر است؟

کلونازپام برای افرادی که ترک اعتیاد را تجربه می‌کنند، همواره بهترین گزینه نیست. ممکن است از داروهای دیگری برای کاهش علائم ترک استفاده شود. سایر روش‌های درمانی با کمک داروهایی مثل متادون و بوپرنورفین است. البته این دو نیز فقط و فقط به عنوان یک کمک درمان هستند و تنها در صورت تشخیص پزشک بهتر است مصرف شوند. زیرا آن‌ها نیز به نوبۀ خود می‌توانند منجر به اعتیاد شوند. با توجه به اینکه کلونوپین بسیار قوی تر از متادون است، لذا برای ترک متادون، نباید از کلونوپین استفاده شود.

فراموش نکنید که حتی هنگامی که افراد به طور مناسب و بجا از کلونوپین استفاده می‌کنند، باز هم ممکن است با عوارض جانبی آن مواجه شوند. حالاتی مانند احساس خستگی و احساس ضعف عضلانی. همچنین ممکن است تپش قلب، کم آب شدن بدن، مشکل گوارشی و تنگی نفس راتجربه کنند. بنابراین، اگر به قصد ترک اعتیاد می‌خواهید از کلونوپین استفاده کنید، این کار را حتماً تحت نظر یک پزشک مجرب انجام دهید. بهترین راه برای تعیین اینکه چه دارویی برای شما یا عزیزی که با اعتیاد و ترک اعتیاد مواجه است مناسب است، تماس با یک متخصص اعتیاد و درخواست ارزیابی فردی است.

روش های ترک قرص کلونازپام

مصرف کلونازپام برای ترک اعتیاد به متادون یا تریاک، ممکن است تنها در شرایط پزشکی خاص و بر اساس تشخیص پزشک متخصص مورد استفاده قرار گیرد. زیرا کسانی که آن را مصرف می کنند، گاه ممکن است از نظر جسمی و روانی به آن وابسته شوند. معمولاً این دارو نباید بیش از 9 هفته مصرف شود؛ مگر با نظر پزشک. اگر به این دارو وابستگی پیدا کرده اید و در صدد ترک قرص کلونازپام هستید، در مورد نحوه و چگونگی ترک، با یک متخصص مشورت کنید. ترک ناگهانی عوارض خود را دارد و ممکن است با تشدید تشنج همراه باشد. ممکن است لازم باشد ترک خود را تحت یک برنامه سم زدایی آغاز کنید. استفاده از روش ماتریکس نیز می‌تواند به ترک شما کمک کند.

در دوران ترک، همواره با پزشک خود در تماس باشید و در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی، او را در جریان بگذارید. ممکن است با ظهور علائم ترک، پزشک تصمیم بگیرد تا زمانی که علائم کاهش یابد، دوز داروی شما را به طور موقت افزایش دهد. روش مخروطی، روش خوبی برای ترک قرص کلونازپام است. در این روش، بسته به میزان مصرف و واکنش بدن، باید هر 7 تا 14 روز دوز دارو را کاهش دهید. به عبارت دیگر، شما هر بار 10 درصد از دوز مصرفی خود را کم می کنید.

در یک روش دیگر، پزشک از یک بنزودیازپین نیمه عمر استفاده می کند و. آن را به بیمار خود تجویز می کند. مدت زمان ماندگاری این دارو در بدن کمتر است؛ این در حالیست که شما همچنان کلونوپین را دریافت می کنید. این روند به شما کمک می کند تا ترک کلونازپام به مرور زماتن صورت گیرد. اساساً، این روش داروی ضعیف تری را جایگزین کلونوپین می‌کند.

ترک به روش مخروط تیتراسیون، گزینه دیگری است. این روش مخصوص افرادی است که از دوزهای بالای کلونوپین استفاده می کرده اند و شدت وابستگی شان به این دارو بیشتر است. افرادی که می‌خواهند به این روش اعتیاد خود را ترک کنند، باید حتماً زیر نظر پزشک قرار داشته باشند.

عوارض مصرف کلونازپام چیست؟

قرص خوراکی کلونازپام ممکن است باعث خواب آلودگی شود. تا زمانی که مطمئن شوید این دارو چه تاثیری روی شما دارد، نباید رانندگی کنید، از ماشین آلات استفاده کنید یا فعالیت‌های دیگری را که نیاز به هوشیاری دارند انجام دهید. همچنین می‌تواند عوارض جانبی دیگری ایجاد کند که عبارتند از:

1.     عوارض جانبی شایع

عوارض جانبی رایج قرص خوراکی کلونازپام، می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• خواب آلودگی
• مشکلات در راه رفتن و هماهنگی
• سرگیجه
• افسردگی
• خستگی
• مشکلات حافظه

اگر این اثرات خفیف باشد، ممکن است طی چند روز یا چند هفته از بین بروند. اگر شدت آنها بیشتر است یا از بین نمی‌روند، با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.

2.     عوارض جانبی جدی

در صورت بروز عوارض جانبی جدی، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. عوارض جانبی جدی و علائم آنها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• روحیه افسرده یا افکار خودکشی (صدمه زدن به خود)
• تشنج (در صورت قطع سریع مصرف این دارو یا ابتلا به اختلال تشنج، این اتفاق می افتد).

داروها و موادی که خطر عوارض جانبی را افزایش می‌دهند

اگر برای رهایی از اعتیاد به دنبال مصرف کلونازپام هستید و یک بیماری زمینه‌ای هم دارید، باید بیشتر دقت کنید. افراد معتادی که بیماری خاصی دارند و داروهای زیر را مصرف می‌کنند، به خاطر داشته باشند مصرف داروهای زیر با کلونوپین تداخل ایجاد می‌کند و نباید مصرف شود.

• داروهای خانواده بنزودیازپین مانند لورازپام، تریازولام و میدازولام.
• مانند کدئین و هیدروکدون. مصرف این داروها با کلونازپام شما را در معرض خطر جدی خواب آلودگی، کندی تنفس، کما یا مرگ قرار می دهد.
• داروهای خواب باربیتورات و غیر باربیتورات، مانند آموباربیتال، بوتاباربیتال، ازوپیکلون، پنتوباربیتال، زالپلون و زولپیدم.
• برخی از داروهایی که برای درمان اضطراب استفاده می‌شوند؛ مانند بوسپیرون و هیدروکسی زین.
• داروهای ضد افسردگی مانند آمی‌تریپتیلین و نورتریپتیلین.
• برخی از داروهایی که برای درمان تشنج استفاده می‌شوند، مانند گاباپنتین و پرگابالین.

تداخل حالتی است که ماده‌ای نحوه کار دارو را تغییر می‌دهد. این می‌تواند مضر باشد و یا از عملکرد خوب دارو جلوگیری کند. کلونوپین همچنین می تواند با برخی از ویتامین‌ها یا گیاهان دارویی، تداخل داشته باشد. برای جلوگیری از تداخل، پزشک باید تمام داروهای شما را با دقت مدیریت کند. حتماً در مورد تمام داروها، ویتامین‌ها یا گیاهانی که مصرف می‌کنید به پزشک خود بگویید.

اگر این دارو را مصرف نکنید، اختلال وحشت یا تشنج شما بهتر نخواهد شد و ممکن است بدتر شود. اگر مصرف آن را به طور ناگهانی قطع کنید، ممکن است علائم ترک داشته باشید. اینها شامل تحریک‌پذیری، مشکل خواب و اضطراب است.

اگر بیش از حد مصرف می‌کنید، می‌توانید سطح خطرناکی از دارو را در بدن خود داشته باشید. علائم مصرف بیش از حدّ این دارو می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• خواب آلودگی.
  
• گیجی.
• مشکل در هماهنگی بدن یا رفلکس‌های کند.
• کما (مدت طولانی بیهوش بودن).

هشدارها و موارد منع مصرف Clonazepam

معتادانی که قصد ترک اعتیاد با کلونوپین را دارند، اگر یکی از شرایط زیر را داشته باشند، مجاز به استفاده از این دارو برای کمک به ترک نیستند.

• اعتیاد به الکل: اگر علاوه بر دخانیات، به الکل نیز اعتیاد دارید یا هر از گاهی نوشیدنی‌های الکلی می‌نوشید، باید آن را کنار بگذارید. استفاده از نوشیدنی های حاوی الکل می‌تواند خطر اثرات آرام بخشی کلونازپام را افزایش دهد و فعالیت مغز شما را کُند کند.
• کلونازپام برای ترک اعتیاد معتادان افسرده نباید مصرف شود.
  
• معتادانی که بیماری کبدی دارند
• کلونوپوین برای ترک اعتیاد زنان معتاد باردار مناسب نیست.
  
• زنان معتادی که در دوران شیردهی هستند.
• کودکان معتاد زیر 18 سال

نکاتی که باید درباره این دارو بدانید

• شما می‌توانید کلونازپام را همراه با غذا یا بدون غذا مصرف کنید.
• این دارو را تنها با توصیه پزشک مصرف کنید.
• می‌توانید قرص را برش دهید یا خرد کنید.
• هر داروخانه‌ای این دارو را ذخیره نمی‌کند.
• آن را بین 59 درجه فارنهایت و 86 درجه فارنهایت (15 درجه سانتیگراد تا 30 درجه سانتی‌گراد) نگهداری کنید.
• آن را در مناطق مرطوب مانند حمام نگهداری نکنید.
• ممکن است لازم باشد برای دریافت مجدد دارو از داروخانه، لازم باشد جعبه اصلی و دارای برچسب را به مسئول داروخانه ارائه دهید. پس جعبه اصلی دارو را دور نیندازید.
• در هوای بسیار گرم یا خیلی سرد، از گذاشتن دارو در اتومبیل خودداری کنید.
• کلونازپام می‌تواند باعث بروز مشکلات روحی و روانی جدید شود. همچنین می‌تواند مشکلاتی را که قبلاً داشته‌اید بدتر کند.