ترک اعتیاد به فنتانیل

فنتانیل چیست؟

فنتانیل یکی از قوی ترین و اعتیاد آور ترین داروی آرامبخش است که قدرت بیشتری نسبت به مرفین و داروی های دیگر مثل هروئین ، کوکائین ، متامفتامین ، ویکودین ، آدرال ، اکسیکانتین دارد. این مسکن عملکردی همانند متادون دارد. تاثیر فنتانیل سرخوشی ، بی حسی روانی و جسمی است که موجب وابستگی شدید روانی و جسمی می شود به همین علت فنتانیل در دسته داروهای کنترل شده طبقه بندی شده است. فنتانیل فقط در موقعیت های وخیم و تسکین درد های خیلی شدید تجویز می شود. این مسکن به شکل های مختلفی مثل قرص زیر زبانی، اسپری زیر زبانی، قرص مکیدنی ، برچسب های جذبی ،قرص لوزی مکیدنی ،محلولی که داخل بینی اسپری می شود، یافت می شود. انواع غیر مجاز این مسکن به صورت پودر با هروئین و کوکائین مخلوط می شود و درصد نشئگی این مواد ها را بالا میبرد. این مسکن از سد خونی ـ مغزی عبور می کند و در بافت های چربی باقی می ماند.در این مقاله درباره ی ترک اعتیاد به فنتانیل خواهید خواند.

موارد مصرفی این مسکن

فنتانیل با خاصیت آرامبخشی قوی در مواردی مثل مصرف آن قبل از جراحی ، داروی کمکی در بیهوشی عمومی ، درد زایمان ، داروی کمکی در بی حسی موضعی و ضد درد بعد از جراحی کاربرد دارد.

عوارض جانبی فنتانیل

• وابستگی شدید به این مسکن
• تشنج ، غش کردن یا سرگیجه
• یبوست
• سندرم سرتونین به علت تداخل دارویی
• خستگی شدید
• کبودی لب یا پوست
• گرفتگی ماهیچه شدید
• کاهش وزن
• تغییر حالت مردمک ها
• برهم خوردگی ریتم قلبی و مشکلات تنفسی
• مشکلات پوستی و خارش شدید
• کاهش فشار خون دیاستولی و اشباع اکسیژن خون
• اوردوز و مرگ

از دیگر عوارض مصرف فنتانیل

ـ قلبی عروقی : فیبریلاسیون دهلیزی، آریتمی بای ژمینه، آریتمی قلبی، درد قفسه سینه، ترومبوز ورید عمقی، افزایش فشارخون، کاهش فشارخون، سکته قلبی، افت فشارخون وضعیتی، تپش قلب، ادم محیطی، آمبولی ریوی، تاکی کاردی سینوسی، سنکوپ، تاکی کاردی، گشادی عروق

ـ کبدی: آسیت، افزایش آلکالین فسفاتاز سرم، افزایش سطح سرمی آسپارتات آمینوترانسفراز، یرقان

ـ پوستی: ریزش مو، سلولیت، زخم بستر، قرمزی، پوسته ریزی پوست، افزایش تعریق، تعریق شبانه، رنگ پریدگی، پاپول، خارش، پوستول، راش پوستی، راش وزیکولوبولوس

ـ گوارشی: باد کردن شکم، درد شکمی، بی اشتهایی، کاهش اشتها، اسهال، اختلال چشایی، سوء هاضمه، اختلال در بلع، نفخ، گاستریت، گاستروانتریت، رفلاکس، خونریزی گوارشی، زخم گوارشی (لثه، لب، دهان)، درد لثه، التهاب لثه، التهاب زبان، استفراغ خونی، انسداد روده، آبسه دندان، درد رکتوم، التهاب دهان، بیماری زبان، خشکی دهان

ـ عصبی، عضلانی و اسکلتی: درد مفاصل، کمردرد، گرفتگی ساق پا، درد دست و پا، درد عضلانی، لرزش

ـ چشمی: افتادگی پلک، تاری دید، دوبینی، خشکی چشم، انحراف چشم، تورم چشم، اختلالات بینایی

ـ ادراری تناسلی: احتباس ادرار، سختی در دفع ادرار، سوزش ادرار، اختلال نعوظ، درد پستان، بی اختیاری ادرار، عفونت مجاری ادراری، تکرر ادرار، خونریزی واژینال، واژینیت

ـ سیستم اعصاب مرکزی: خواب آشفته، اختلال در راه رفتن، تفکرات نامعقول، آژیتاسیون، تغییر حس بویایی، فراموشی، اضطراب، آتاکسی، لرز، افسردگی، دیس اورینتیشن (اختلال در تشخیص موقعیت)، دیسفوری، سرخوشی، توهم، هایپرتونی، هیپوستزی (اختلال حس لامسه)، هیپوترمی، بی خوابی، تحریک پذیری، فقدان تمرکز، لتارژی، کسالت، تغییر سطح هوشیاری، میگرن، عصبانیت، نوروپاتی، پارانویا (بدگمانی)، خواب رفتگی اندام، بی قراری، اختلال تکلم، کند ذهنی، سرگیجه، سندرم ترک

ـ غدد درون ریز و متابولیسم: گرگرفتگی، افزایش کلسیم خون، افزایش قندخون، کاهش آلبومین خون، کاهش کلسیم خون، کاهش پتاسیم خون، کاهش منیزیم خون، کاهش سدیم خون، کاهش وزن

ترک اعتیاد به فنتانیل

همانطور که خواندید فنتانیل وابستگی شدیدی ایجاد می کند .برای ترک این مواد علاوه بر درمان جسمانی باید درمان روانی نیز انجام شود.درمان روانی تاثیرات منفی این دارو را از ذهن پاک می کند و از لغزش جلوگیری می کند.

اولین مرحله درمان و ترک فنتانیل سم زدایی می باشد و اولین مرحله سم زدایی فنتانیل، قطع اتصال این مسکن از گیرنده های مغزی مصرف کننده و دفع آنها می باشد و در مرحله بعد که به کمک داروهای ضد مخدر انجام می گیرد گیرنده های مغزی توسط داروی ضد مخدر اشغال شده و به بیمار اجازه مصرف مجدد را نمی دهد و باعث بهبود عملکرد مغز، سیستم عصبی و برهم خوردگی ترشحات هورمونی می شود. سم زدایی در درمان اعتیاد بسیار موثر است .

علائم و نشانه های ترک فنتانیل

• آبریزش بینی
• اختلال خواب
• احساس سرما و لرز
• بدن درد شدید
• انقباض مردمک های چشم
• علائمی شبیه به آنفولانزا
• مشکلات گوارشی مثل اسهال یا حالت تهوع

تداخلات دارویی

مصرف همزمان فنتانیل با بعضی از دارو ها باعث بروز عوارض خطرناکی می شود.

ریفامپین ، فنی‌توئین ، دیگوكسین، بنزودیازپین‌ها، داروهای تضعیف‌كننده CNS و دارو‌های مهاركننده آنزیم‌های كبدی، الکل، داروهای ضد درد و بیهوش‌کننده عمومی، داروهای خواب‌آور و ضدافسردگی ، آلفتانیل ، دیفن‌ هیدرامین ، سولفامتوکسازول ، دانترولن ، مپریدین ، دسفلوران ، هیدرومورفون ، کلرفنیرامین ، ایزوفلوران ، اس سیتالوپرام ، تیوپنتال ، پروپوفول ، پنتوپرازول ، متوکلوپرامید ، تیوتروپین ، میدازولام ، اوندانسترون ، ویتامین B کمپلکس و…از جمله داروهایی هستند که با فنتانیل تداخل دارند.

در رها مشاور بخوانید: داروی ترک اعتیاد و سم زدایی فوق سریع 

عوارض تداخلات دارویی

فشار خون و کاهش فشار خون : تداخل مصرفی فنتانیل با دروپریدول

اختلال تنفسی و مسدود شدن اعصاب بین دنده ای : فنتانیل به عنوان داروی کمکی در بیهوشی نخاعی یا اطراف سخت شامه ای

کاهش فعالیت دستگاه قلبی ـ عروقی : تداخل فنتانیل با دیازپام

کلام آخر

بیشتر پزشکان برای تسکین درد های شدید یا ترک اعتیاد از مسکن هایی مثل متادون و فنتانیل با دز کم و کنترل شده استفاده می کنند.فنتانیل و متادون جزء مسکن هایی است که بی توجهی به دز مصرفی آن موجب بروز مشکلاتی مثل اعتیاد و وابستگی می شود.