قمار و قمار بازی! یک معضل اجتماعی که چندین قرن است که به شکلهای گوناگون انجام میشود. تا جایی که برخی افراد به آن معتاد میشوند. قمار را میتوان اینگونه تعریف کرد: نوعی شرط بندی است که طی آن، گروهی متضرر شده و گروهی سود میبینند. نوسانات خلقی در زمان بازی، از علائم اعتیاد به قمار و از جمله قمار اینترنتی است. اعتیاد به شرط بندی، یک رفتار عادت گونه است که مغز را به سیستم پاداش دهی و لذت ناشی از آن عادت میدهد. لذت ناشی از قمار و ثروت کلانی که از این طریق جریان مییابد، منجر شد تا قمارخانهها راه اندازی شوند. اماکنی برای رفع نیازهای روحی و ذهنی افراد وابسته! اغلب افرادی که به این عمل روی میآورند، در توهم به دست آوردن پولهای کلان به سر میبرند. قمار بازی، آسیب های اقتصادی، اجتماعی و خانوادگی به همراه دارد. همچنین، میتواند فرد را معتاد کرده و موجب ایجاد وابستگی شدید در او شود. اگر تمایل دارید بدانید درمان اعتیاد به قمار چیست، با رها مشاور همراه باشید.
تعریف قمار چیست؟
قمار و یا همان شرط بندی، به فعالیتهایی اتلاق میشود که طی آن، اعضای یک بازی برای برد و یا باخت، یک مبلغ مالی در نظر می گیرند. ثروت ناشی از قمار، از نظر دین اسلام حرام است و نوعی ثروت باد آورده تلقی میگردد. زیرا ضرری که از طریق این بازی ها دامن گیر افراد می شود، ممکن است آنچنان باشد که معضلات اجتماعی دیگری به همراه آورد. اگرچه مهارت نیز در به دست آوردن جایزه قمار دخیل است، اما از آنجا که این فعالیت ریسک آمیز است و عاقبت آن معلوم نیست، فعالیتی نادرست و اشتباه قلمداد میشود. بیشترِ افرادی که برنده میشوند، ثروت حاصل از آن را دوباره صرف قمار میکنند. از این رو فرد قمار باز، در نهایت بازنده است! چرا که داستان موفقیت همیشگی در قمار، تنها یک رویا است.
انواع مختلف قمار و قمار بازها
امروزه انواع مختلفی از شرط بندی به وجود آمده که متأسفانه طرفداران بسیاری در سطح جهانی دارند. در این بین چند نوع شرط بندی محبوبترند:
- بازیهای کازینو
- ماشینهای اسلات و ویدئو کوپر
- مسابقات اسب دوانی
- قمار بر روی برد و باخت تیمهای ورزشی مثل فوتبال، والیبال و…
- شرط بندیهای اینترنتی
- لاتاری و خرید بلیط های بخت آزمایی
همانگونه که قمار انواع و اقسام مختلفی دارد، قماربازان نیز در دسته بندیهای مختلف، مطابق با انگیزه و هدفشان از شرکت قمار، معرفی میشوند.
1- قمار باز تفریحی
یک قمار باز تفریحی، به صورت کاملاً تفریحی در شرط بندیها شرکت می کند. از این رو ریسک زیادی را متحمل نمی شود و تمام سرمایه و ثروت خود را در این راه تلف نمیکند. اغلب این قماربازان در گروههای کوچک دوستانه شرطبندی میکنند و تصویر نسبتاً شفافی نسبت به برد و یا باخت خود دارند. قمارباز تفریحی حتی اگر ببازد، باخت خود را با انجام شرط بندی مجدد جبران نمیکند و آن را به عنوان بخشی از بازی میپذیرد. اما عموم قماربازان حرفهای، کار خود را از این نقطه آغاز کرده و به مرور در این وادی غرق میشوند.
2- اعتیاد به قمار و قمار باز حرفهای
قماربازهایی که صرفاً به خاطر پول خود را در معرض برد و یا باخت قرار میدهند، با عنوان قمار باز حرفهای شناخته می شوند. این افراد به دنبال هیجان و لذت برد نیستند. هدف نهایی آنان پول و برد در قمار است و هدف دیگری را دنبال نمیکنند. قمارباز حرفه ای زمانی که پول مدنظر را برداشت نمود، بازی را متوقف میکند و بیش از این ریسک نمی کند. اغلب افرادی که به قمار اعتیاد پیدا کردهاند، تصور میکنند در این امر حرفهای و خبره گشتهاند. این در حالیست که قمار باز حرفهای، هیچ گاه در منجلاب باخت های کلان و بی منطق غرق نمیشود و زندگی خود را به خطر نمیاندازد. او در فواصل مشخصی که شرط بندی می کند، همواره برنده است و چیزی را از دست نمیدهد.
3- قمار باز اجباری
پاتولوژیک نام علمی اختلال قماربازی است. اختلالی که فرد را به انجام شرطبندی و قمار وادار می کند. درست مانند سایر اعتیادهای رفتاری، اعتیاد به قمار نیز دائماً فرد را به انجام قمار وسوسه میکند. زمانی که فرد معتاد، شرط بندی را کنار میگذارد، در زندگی شخصی و اجتماعی دچار تنش میشود و تنها با انجام شرط بندی آرام میگیرد. مغز اینگونه افراد تحت تأثیر ماهیت معتاد گونه قمار قرار گرفته و نمیتواند در برابر هجوم وسوسههای قمار مقاومت کند.
فرد معتاد در پی پاسخ به اختلال رفتاری خود، دچار باختهای کلان شده و تمام ثروت و سرمایه خود را از دست میدهد. اعتیاد به قمار زمانی آغاز می شود که فرد تصور می کند با شرکت در شرط بندی میتواند مشکلات مالی خود را جبران و به یک سرمایه بدون زحمت دست پیدا کند. زمانی که فرد در این چرخه معیوب گیر میافتد و برای جبران باخت های قبلی مجدداً قمار می کند دیگر نمی تواند از بند آن رها شود. آنچه که مانع شکستن این عادت نادرست میشود، طعم و لذت برد است که هر از چند گاهی نصیب فرد معتاد میشود. همین لذت محرک اصلی برای پیش روی در مسیر اعتیاد و فدا کردن سرمایههای عظیم در راه قمار می شود.
فرد معتاد به قمار با چه علائمی شناخته میشود؟
اعتیاد به قمار درست مانند اعتیاد به مواد مخدر، علائم و نشانههایی دارد. درست زمانی که قمارباز با وجود آگاهی نسبت به مضرات قمار، باز هم آن را انجام میدهد و نمیتواند از آن دست بکشد، میتوان به وجود اعتیاد در او یقین پیدا کرد. سایر علائم مربوط به اعتیاد به شرط بازی را میتوان در موارد زیر خلاصه نمود:
- شخص همواره در رؤیای قمار به سر میبرد. او دائماً به بازیهای قبلی فکر میکند و یا به فکر سرمایه گذاریهای جدید در این راه است.
- او دچار تعارضات درونی می گردد. از یک طرف می خواهد از بازی دست بکشد و از طرفی وسوسه بازی او را دچار تردید میکند.
- او در مورد باخت های خود دروغ می گوید.
- برای تهیه پول قمار به هر دری میزند. حتی اگر لازم باشد دزدی میکند.
- باخت خود را دنبال می کند؛ بدین معنا که برای جبران بخت، دوباره پول قرض گرفته و قمار میکند.
- در راه شرط بندی، تعهدات شغلی، تحصیلی و زناشویی خود را نادیده میگیرد.
- در زمان بازی دچار نوسانات خلقی و بی قراری زیاد میشود.
عوارض اعتیاد به قمار چیست؟
عوارض و پیامدهای منفی قمار بر هیچ کس پوشیده نیست. حتی افرادی که در این زمینه حرفهای و زبده شدهاند نیز به نوعی با عوارض این نوع اعتیاد دست و پنجه نرم میکنند. حس مشترک تمام قماربازها در زمان انجام بازی، استرس و هیجان است. این نوع هیجان اگر به سمت برد پیش برود لذتبخش خواهد بود. اما اگر نتیجه باخت باشد، به طور حتم مخرب و استرسآور میشود. در مواردی که فرد دچار باختهای پی در پی میشود، افکار و تمایلات منجر به خودکشی در او تقویت میشود.
1- آسیب های روحی و روانی ناشی از اعتیاد به قمار
از دست دادن مال و سرمایه بسیار سخت است. به خصوص زمانی که فرد، دستی دستی ثروت خود را نابود می کند. از این رو افراد بازنده در قمار از اختلالات روحی و روانی در امان خواهند ماند. استرس، اضطراب و افسردگی از جمله اختلالاتی است که زمینهساز بروز سایر اعتیاد ها را نیز فراهم می کند.
2- هیجان روانی منفی
قمار یکی از بزرگترین عوامل ایجاد هیجان در بین فعالیتهای روزمره است. هیجان منفی ناشی از قمار، منجر به بروز بیماریهایی همچون زخم معده، بیماری های عصبی و حتی کم شدن ویتامین بدن میشود. در طول بازی ضربان قلب به شدت بالا میرود و شما در معرض سکتههای مغزی و قلبی قرار میگیرید. با افزایش ضربان قلب و استرس، قندی خون نیز بالا می رود، در عملکرد غدد داخلی بدن اختلال ایجاد شده و فرد دچار مشکلات مربوط به دستگاه گوارش میشود. در ادامه زمانی که بازی تمام میشود، فرد با حالات بحرانی روحی و روانی روبرو شده و اغلب برای تسکین رنج حاصل از باخت به مصرف الکل و مشروبات الکلی روی می آورد.
3- آسیب های مالی و اقتصادی
از دست دادن ثروت و مال در طول یک بازی، مهمترین آسیبی است که قمار باز میبیند. همین عامل می تواند اعتیاد به قمار را تشدید کرده و فرد را وادار به انجام قمارهای بیشتر کند. هر ساله میلیاردها میلیارد ثروت جهان صرف امور شرط بندی شده و در این بین افرادی زیادی خسارت می بینند.
4- آسیب های اجتماعی از عوارض اعتیاد به قمار
کسب ثروت بدون زحمت، مشوق اصلی افراد به سمت شرط بندی و قمار است. همین عامل فرصت رشد و گسترش تولید را از یک جامعه گرفته و چرخ اقتصاد آن را لنگ میکند. از طرف دیگر، افراد قمار باز را به مصرف کنندگان بیفایده تبدیل میشوند که جز ایجاد هزینه برای جامعه، منفعتی ندارند. افرادی که تمام سرمایه خود را در راه قمار از دست میدهند، به بزهکاریهای اجتماعی روی می آورند تا هزینههای خود را تأمین کنند.
اعتیاد به قمار چگونه درمان میشود؟
ترک قمار بدون دریافت کمکهای تخصصی ممکن نیست. اغلب افرادی که به این نوع اعتیاد دچار شدهاند، وابستگی خود را انکار می کنند و حاضر به درمان و معالجه نیستند. رفتاری که در افراد معتاد به دخانیات (مثل گل، تریاک، هروئین و…) نیز رایج است. با این حال، تشویق آنها به بهرهمندی از درمانهای اصولی لازم است و این، وظیفه اطرافیان و خانواده آنان است. درمان این نوع اعتیاد به شیوههای مختلفی صورت می پذیرد. درست مانند زمانی که درمانگر با اعتیاد به مواد مخدر سرکار دارد، در این نوع اعتیاد نیز تلاش می کند تا ریشه و علت گرایش فرد به قمار را کشف و مشخص کند. در ادامه، با اتخاذ متدهای درمانی همچون رواندرمانی، دارو درمانی، رفتار درمانشناختی و حضور در گروههای حمایتی، به فرد برای کنارگذاشتن این رفتار عادت گونه کمک میکند.
در خصوص درمان اعتیاد به قمار آنچه مهم است، درمان سریع و به موقع و آموزشهای لازم برای بهبودی بدون بازگشت است. همچنین توصیه میشود تا خانواده فرد بیمار، در طول فرآیند درمان از او حمایت کنند و به او در کنترل و متوقف نمودن این نوع عادت کمک کنند.
قمار اینترنتی چیست؟
این روزها اشکال جدیدی از قمار روی کار آمده اند که الزام حضور در قهوه خانههای زیرزمینی و قمارخانه های پنهانی را از بین بردهاند. قمار اینترنتی که در فضای مجازی گسترده شده، وجهه حقیقی قمار را از بین برده است. در گذشته قمار به شکل حقیقی صورت می گرفت و طرفین بازی یکدیگر را می شناختند و از هویت واقعی همدیگر اطلاع داشتند. اما در قمار اینترنتی همه چیز به طور مجازی دنبال میشود.
شرط بندی بر روی تیم های فوتبال و بازی های تیمی، به طور مجازی و اینترنتی رایج است. در مراحل اولیه، ممکن است کاربر به صورت نرمال به بازی بپردازد و ضرر و خسارت مالی چندانی را متحمل نشود. اما این آغاز فرو رفتن در منجلاب قمار است! اشتیاق و لذتی که از بردهای اولیه حاصل می شود، کاربر را تشویق می کند تا ثروت و سرمایه بیشتری در این راه خرج کند. در اغلب موارد، سایتهای اینترنتی با یک کلاهبرداری عظیم، علاوه بر غارت زمان و انرژی قماربازان، سرمایه آنها را نیز به یغما میبرند.
مشکلات قمار اینترنتی
اما مشکلات ناشی از قمار اینترنتی تنها به از دست رفتن پول منتهی نمیشود. قمارهای مجازی به دلیل آنکه که همواره در دسترساند، به طور مداوم موجب وسوسه قمار باز میشوند. تا جایی که فرد به طور ناخودآگاه به این نوع شرط بندیها معتاد شده و تمام فعالیتهای مفید روزانه را به خاطر بازی در قمار کنار میگذارد. پیداست که با کاهش عملکردهای مفید اجتماعی و خانوادگی، فرد از خانواده و جامعه فاصله گرفته و روز به روز بیشتر در این ورطه غرق میشود.
از دیگر خطرات قمار اینترنتی میتوان به سوء استفاده از حسابهای اینترنتی بانکی و لو رفتن اطلاعات شخصی و خانوادگی قماربازان اشاره نمود.
نتیجه گیری
برای درمان اعتیاد به قمار هیچ گاه دیر نیست. همواره لازم است تا فرد حد و مرز شرکت و حضور در مسابقات شرط بندی را رعایت کرده و در برابر وسوسه های درونی خود مقاومت کند. فراموش نکنید که سیر بروز این اعتیاد به صورت تدریجی است و هیچ کس یک شبه به قمار معتاد می شود. لذا پیش از اینکه این رفتار در شما به یک عادت تبدیل شود، سعی کنید وسوسه شرط بندی را در خودتان از بین ببرید و رفتارهای سالم را جایگزین آن کنید.