مادۀ مخدر شیشه، یک محرک بسیار قدرتمند و اعتیادآور است که بر سیستم عصبی مرکزی بدن عوارضی منفی میگذارد. شیشه مخدر به صورت پودر کریستالی سفید رنگ، تلخ و بدون بو است و به راحتی در آب و الکل حل میشود. نام لاتین این مخدر، متآمفتامین (Methamphetamine) است. همچنین به نامهای مِت، یخ، اِسپید، بلو، کریستال، چالک، Tweak و Yaba نیز شناخته می شود. مت آمفتامین کریستال، مانند قطعات شیشه یا کانیهای براق است و به رنگ سفید مایل به آبی به نظر می رسد.
مواد تشکیل دهندۀ شیشۀ مخدر چیست؟
مت آمفتامین در اوایل قرن بیستم از دارویی به نام آمفتامین مشتق و ساخته شد. مت آمفتامین و آمفتامین، هر دو به گروهی از داروهای محرک به نام آمفتامینها تعلق دارند. بنابراین، به لحاظ ترکیبات شیمیایی، مشابه هم هستند. آمفتامین جزء داروهای ضد احتقان بینی است. ماده مخدر شیشه نیز همانند آمفتامین که از آن مشتق شده است، باعث ایجاد تغییراتی در فرد مصرف کننده میشود. حالاتی مانند افزایش فعالیت، پُرحرفی، احساس سرخوشی، کاهش اشتها و غیره. با این حال، متآمفتامین با آمفتامین که برای درمان بیماریها استفاده میشود، فرق دارد. شیشۀ مخدر بسیار قویتر از آمفتامین است. در دوزهای یکسان، تأثیر شیشه بر مغز، بسیار بیشتر از آمفتامین است.
مطلب مرتبط: ترک شیشه
استفاده از شیشه در درمان پزشکی
همچنان که از دوزهای پایین متادون و تریاک در درمان برخی بیماریها استفاده میشود، گاه از مت آمفتامین نیز برای کمک به درمان استفاده میشود. پزشکان از شیشه، برای کمک به درمان اختلال بیش فعالی و نارکولپسی (ناهنجاری خواب) استفاده می کنند. همچنین در دوزهای بسیار کم و در کوتاه مدت، به عنوان یک جزء ترکیبی در داروهای کاهش وزن کاربرد دارد. البته این استفاده و کاربرد به ندرت است. توجه داشته باشید مقدار دوزی که برای درمانهای پزشکی استفاده میشوند، بسیار پایین است؛ طوری که موجب ایجاد اعتیاد در فرد نشود و تأثیرات مخربی ایجاد نکند.
مواد تشکیل دهندۀ شیشۀ مخدر چیست؟
همواره این سؤال به وجود میآید که چه ترکیباتی در شیشۀ مخدر وجود دارد؟ این مخدر شامل شمار زیادی ماده شیمیایی خطرناک است. اثرات سمی این مواد شیمیایی میتواند تا مدتها پس از تعطیل شدن آزمایشگاه، در محیط باقی بماند و طیف وسیعی از مشکلات بهداشتی برای افراد ساکن در منطقه ایجاد کند! همچنین خطر مواد تشکیل دهنده و ترکیبات موجود در شیشۀ مخدر به حدی است که میتواند منجر به انفجارهای مهلک آزمایشگاهی و آتشسوزی در خانه شوند.
مصرف شیشۀ مخدر چگونه است؟
افراد معتاد به شیشه، آن را به طرق مختلف مصرف می کنند:
- استعمال به صورت سیگار
- بوییدن
- بلعیدن (مانند قرص)
- حل کردن در آب و الکل
- تزریق
عوارض ماده مخدر شیشه چیست؟
در مغز ما، ماده ای به نام دوپامین وجود دارد. دوپامین در حرکت بدن، انگیزش (محرکهای بدنی) و رفتارهای واکنشی نقش دارد. ترکیبات شیمیایی موجود در شیشۀ مخدر، میزان دوپامین موجود در مغز را افزایش میدهد. توانایی شیشه در آزادسازی دوپامین بسیار زیاد است. همین امر سبب میشود زمانی که فرد برای اولین بار آن را مصرف میکند، حس خوبی در او ایجاد شود و تمایل به مصرف مجدد پیدا کند. تغییر در دوپامین مغز، با کاهش هماهنگی بدن و کاهش یادگیری کلامی همراه است. تغییرات شدید در میزان دوپامین مغز، مناطقی از مغز را که احساسات و حافظه را مدیریت می کنند، تحت تأثیر قرار میدهند.
1- عوارض ناشی از مصرف کوتاه مدت شیشه
حتی مصرف کم شیشۀ مخدر عوارضی در بدن ایجاد میکند. مصرف کم و دوز پایین آن، اثراتی مشابه آمفتامین و کوکائین دارد.
- افزایش سطح انرژی و فعالیت بدنی و به دنبال آن، بیخوابی
- کاهش اشتها
- تنفس سریع تر
- افزایش و یا بی نظمی در ضربان قلب
- افزایش فشار خون (مشابه عوارض کمیکال)
- افزایش دمای بدن
2- عوارض شیشه مخدر در مصارف طولانی مدت
افرادی که مت آمفتامین تزریق میکنند بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماریهای عفونی مانند HIV و هپاتیت B و C قرار دارند. بنابراین، خطر ابتلا به عفونت در این افراد بسیار زیاد است. انتقال عفونت از طریق رابطۀ جنسی در افراد معتاد به شیشه بالا است. مصرف طولانی مدت این مخدر، قدرت قضاوت و تصمیم گیری فرد را کاهش میدهد. در نتیجه، سبب واکنش و رفتارهای پر خطر، دور از ذهن نیست. از دیگر عوارض مصرف طولانی مدت و اعتیاد به شیشه، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش شدید وزن
- ناراحتی های شدید دهان و دندان
- خارش شدید
- از دست دادن حافظه
- اختلالات خواب
- تغییر در ساختار و عملکرد مغز
- رفتارهای خشونت آمیز
- گیجی
- پارانویا (بی اعتمادی شدید و غیر منطقی به دیگران).
- توهم (احساسات و تصاویری که واقعی به نظر می رسند اما واقعیت ندارند).
برخی تغییراتی که بر اثر مصرف طولانی مدت در مغز ایجاد میشود، ممکن است بعد از ترک و پس از یک سال مصرف دارو، بر طرف شود. اما برخی تغییرات ممکن است حتی بعد از طولانی مدت نیز بهبود پیدا نکند. توجه داشته باشید که اعتیاد به شیشه، در موارد حاد احتمال ابتلا به بیماری پارکینسون را در پی دارد؛ بیماری که با اختلال در اعصاب، بر حرکت بدن تأثیر می گذارد. مصرف بیش از، اغلب منجر به سکته مغزی، حملۀ قلبی برزو عوارض جدی در دیگر ارگانهای بدن و یا حتی مرگ میشود.
پزشکان برای درمان ناشی از مصرف بیش از حد شیشه، کارهای زیر را انجام میدهند:
- بازگرداندن جریان خون به قسمت آسیب دیده مغز (سکته مغزی)
- بازگرداندن جریان خون به قلب (حمله قلبی)
- درمان مشکلات ارگان یا عضو آسیب دیده
آمارها نشان می دهد که در سال 2017، حدود 15 درصد از مرگ و میرهای ناشی از مصرف دخانیات، مربوط به مصرف مواد گروه مت آمفتامین بوده است. توجه به این نکته مهم است که فروشندگان دخانیات، گاه مخدرهای مصنوعی ارزان و خطرناک را به مت آمفتامین اضافه میکنند. همین امر، عوارض و درصد خطر ناشی از مصرف را افزایش میدهد و عده زیادی از مصرف کنندگان را به کام مرگ می کشد.
عوارض ناشی از ترک شیشه چیست؟
با توجه به اینکه شیشه یک ماده بسیار اعتیادآور است، زمانی که فرد معتاد مصرف آن را قطع میکند، علائمی در او ظاهر میشود. برخی از علائم خماری شیشه عبارتند از:
- اضطراب
- خستگی
- افسردگی شدید
- روان پریشی
- میل شدید استفاده مجدد مواد
راههای درمان اعتیاد به مت آمفتامین چیست؟
سؤالی که در اینجا مطرح میشود این است که آیا اعتیاد به شیشه درمان دارد؟ راههای ترک شیشه چیست؟ همچنین، لازم است بدانید که خماری شیشه چند روز طول میکشد. در حال حاضر، تحقیقات زیادی در این زمینه در حال انجام است. تحقیق در زمینه تولید دارو و واکسن. شاید از ترک شیشه با قرص ب2، شنیده باشید. بوپرنوفین اگرچه برای کمک به درمان مناسب است، اما واقعیت این است تا کنون هیچ دارویی که مورد تأیید سازمان غذا و دارو باشد، معرفی نشده است. اما با شیوههای رواندرمانی بسیار خوب و مؤثری در این زمینه وجود دارد:
- رفتار شناسی درمانی: به بیمار کمک میکند تا از موقعیتهایی که منجر به مصرف مواد میشود اجتناب کرده و با آنها کنار بیایند.
- مشوقهای انگیزشی: در این روش، با دادن پاداش و یا جوایز نقدی و غیر نقدی، این انگیزه در بیمار ایجاد میشود تا بتواند با پروسۀ درمان کنار آید و راحتتر این مسیر را طی کند.
در این مطلب به بررسی ماده مخدر شیشه پرداختیم. در صورت داشتن هرگونه سوال در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا در اسرع وقت پاسخگوی شما عزیزان باشیم. همچنین در صورت نیاز به مشاوره در زمینه ترک انواع مواد مخدر با مشاوران ما در مرکز رها مشاور از طریق شماره تماسهای زیر ارتباط برقرار کنید.